Czy istnieje związek pomiędzy wilgotnością powietrza a temperaturą? Tak, a znajomość tej zależności pozwala zrozumieć, dlaczego problem przesuszenia powietrza najczęściej występuje w okresie zimowym. Przedstawiamy kilka informacji, które warto znać, żeby wiedzieć, jak dbać o prawidłową wilgotność w swoim domu.
Wpływ temperatury na wilgotność względną powietrza
Na początek przypomnijmy dwa pojęcia:
- Wilgotność bezwzględna to ilość pary wodnej zawartej w powietrzu i jest wyrażana w g/m³.
- Wilgotność względna wyraża stosunek ilości pary wodnej obecnej w powietrzu (czyli wilgotności bezwzględnej) do maksymalnej ilości pary wodnej, którą mogłoby ono przyswoić w danej temperaturze. Po osiągnięciu 100% następuje skraplanie wody.
Już z definicji wilgotności względnej wynika, że zdolność powietrza do przyswajania wody jest uzależniona od jego temperatury. Doprecyzowując, im wyższa temperatura, tym więcej pary wodnej można rozpuścić w powietrzu.
Jak to wygląda w praktyce. Przyjmijmy, że temperatura na zewnątrz wynosi obecnie 0 st. C., natomiast wilgotność bezwzględna to 3,39 g/m³, co oznacza wilgotność względną na poziomie 70%, ponieważ maksymalnie powietrze mogłoby przyswoić 4,85 g wody na m³.
Teraz to powietrze napływa do pomieszczenia, w którym temperatura wynosi 20 st. C. Tutaj stosunek obecnej w nim wody do maksymalnej ilości wody, którą mogłoby przyswoić (17,28 g/m³), wynosi niespełna 20%.
W okresie zimowym z zewnątrz stale dopływa do naszych domów powietrza, które ma zbyt mało wody, żeby w temperaturze pokojowej uzyskać prawidłową wilgotność, czyli od 40 do 60%.
Podsumowując, ogrzewanie powietrza prowadzi do spadku jego wilgotności względnej. Aby zapobiec przesuszaniu powietrza, czasem trzeba zastosować dobry nawilżacza powietrza.
Wilgotność powietrza a temperatura odczuwalna
Czy wpływ temperatury na wilgotność względną to jedyny związek między temperaturą a wilgotnością powietrza? Nie, ponieważ wilgotność zmienia lekko nasze odczuwanie temperatury.
Wysoka wilgotność powietrza sprawia, że temperatura wydaje nam się wyższa, natomiast przy niskiej wilgotności mamy wrażenie, że jest trochę chłodniej niż w rzeczywistości. Możliwe zatem, że zimą przyczyną uczucia chłodu pomimo utrzymywania temperatury na tym samym poziomie jest spadek poziomu nawilżenia powietrza.
Czy wilgotność powinna być dostosowana do temperatury?
Czy to oznacza, że zimą powinniśmy utrzymywać w domu wyższy poziom wilgotności niż latem? Niekoniecznie. Poziom nawilżenia powinien mieścić się w przedziale 40-60%. Taka wartość jest optymalna dla ludzi i zwierząt, a także dla domowego wyposażenia.
Niekiedy można się spotkać z zaleceniami, żeby przy niższych temperaturach utrzymywać wilgotność bliżej górnej granicy, a czasem nawet lekko powyżej 60%, natomiast przy wysokiej temperaturze oscylować wokół 40%.
O ile możemy uznać, że nie ma nic złego w trzymaniu się bliżej jednej lub drugiej granicy, to bez względu na temperaturę nie radzimy przekraczać wyznaczonych granic 40-60%. Dotyczy to wszelkich pomieszczeń – taki poziom nawilżenia jest właściwy w sypialni, kuchni, salonie i każdym innym pokoju.
Najprostszym sposobem na sprawdzenie aktualnej wilgotności powietrza jest zastosowanie higrometru, nazywanego również wilgotnościomierzem i miernikiem wilgotności. Jego zakup nie musi być dużym wydatkiem, ponieważ tanie higrometry można kupić w cenie do 30 zł.
Skutki nieprawidłowej wilgotności powietrza w domu
Negatywne skutki ma zarówno zbyt wysoka, jak i zbyt niska wilgotność powietrza. Przewilżenie prowadzi do:
- Rozwoju pleśni, które są szkodliwe nie tylko dla alergików. Wydzielają bowiem mikotoksyny, które powodują choroby wątroby i nerek oraz nowotwory.
- Nasilenie objawów chorób reumatycznych.
- Bóle głowy, mięśni i stawów.
- Niszczenie drewnianych elementów wyposażenia.
Do nadmiernego wzrostu wilgotności dochodzi głównie na skutek wad technicznych budynku (np. słabej izolacji przeciwwilgociowej fundamentów), awarii sieci wodnej albo niesprawnej wentylacji. W przypadku problemów z wilgocią najlepiej zastosować dobry osuszacz powietrza.
Przesuszenie powietrza oznacza natomiast:
- Drapanie w gardle i spowodowany nim suchy kaszel.
- Częstsze występowanie infekcji wirusowych i bakteryjnych.
- Zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie oczu.
- Pogorszenie kondycji skóry i włosów.
- Rozsychania drewnianych elementów wyposażenia.
- Chorób roślin doniczkowych.
Skuteczną i bezpieczną metodę nawilżania powietrza stanowi nawilżacz ewaporacyjny. Zdarza się, że bywa on przydatny nie tylko w sezonie zimowym, ponieważ do spadku wilgotności może dojść także w wyniku długotrwałych susz.
Źródła:
- Kalkulator wilgotności otech.pl
- Wilgotność powietrza w domu – wszystko co powinieneś wiedzieć o dobrej wilgotności powietrza, ranking-oczyszczaczy.pl