Bakterie Coli w wodzie – Jak je zlikwidować i czym grozi zakażenie?
Bakterie coli to grupa mikroorganizmów pałeczkowatych z rodziny Enterobacteriaceae. Występują naturalnie bakterie coli naturalnie występują w glebach, wodach i na roślinach. Skąd biorą się w bieżącej wodzie pitnej i jak je z niej usunąć?
04 listopada 2025
Co jakiś czas w Polsce znajdywane są w wodzie wodociągowej bakterie Escherichii Coli. Niedawno spędzały sen z powiek mieszkańców kilkudziesięciu miejscowości Dolnego Śląska. Skąd się biorą i jak poradzić sobie z tym problemem?
Czym jest i jak powstaje Escherichia Coli?
Bakterie coli to grupa mikroorganizmów pałeczkowatych z rodziny Enterobacteriaceae. Są one powszechnie obecne w naszym otoczeniu, jak i, co może Cię zdziwić, w nas samych.
Tak, bakterie coli stanowią element flory bakteryjnej jelita grubego, będąc odpowiedzialnymi za procesy związane z rozkładem pokarmu. Escherichia coli z kolei bierze czynny udział w powstawaniu witamin z grupy B i K oraz kwasu foliowego.
Nic więc dziwnego, że bakterie coli naturalnie występują w glebach, wodach i na roślinach, do którego trafiają wraz z odchodami ludzi i zwierząt.
Najsłynniejszą bakterią z grupy coli jest Escherichia Coli – pałeczka okrężnicy, który fizjologicznym środowiskiem jest układ pokarmowy. O ile pałeczka okrężnicy w jelicie jest nam potrzebna, to gdy dostanie się do innych tkanek, może spowodować poważne szkody w organizmie.
Dlaczego, w przypadku dostania się bakterii do organizmu ze środowiska zewnętrznego dochodzi do zakażenia?
W przypadku pojawienia się w naszym organizmie bakterii ze środowiska zewnętrznego, może dojść do ominięcia lub przezwyciężenia naszych naturalnych mechanizmów obronnych.
Najczęściej bakterie z zewnątrz przedostają się do naszych tkanek, wykorzystując uszkodzonewarstwy skóry, błony śluzowe, drogi oddechowe czy układ pokarmowy.
Źródła zakażenia bakterią coli
Bakterie coli w sałacie. Źródło: Wikimedia Commons
Do najczęstszych źródeł zakażeń bakteriami coli należą:
Skażona woda
Zakażona żywność – głównie mięso i drób, ale mogą być to również warzywa i owoce nawożone obornikiem
Niezachowanie ostrożności i niewystarczającahigiena
Bakterii coli w wodzie pitnej pojawiają się relatywnie rzadko. Stan wodociągów, kąpielisk i innych zbiorników wodnych regularnie monitorują stacje sanitarno-epidemiologiczne.
Informacje o wszelkich przypadkach wykrycia zagrożenia mikrobiologicznego zamieszczane są natychmiast na oficjalnych stronach instytucji. Do mieszkańców rozsyłane są też często alerty RCB.
Skażonej kranówki oczywiście nie wolno pić. Nie należy się też w niej kąpać, ani nawet zmywać nią naczyń czy prać. Jedyne do czego się nadaje, to np. spłukiwanie toalet.
Objawy zakażenia bakterią E. coli
Do najbardziej typowych objawów zatrucia bakterią coli należą kurczący ból brzucha, wymioty i biegunki. Źródło: Canva.com
Zatrucie się bakterią coli wywołuje w naszych organizmach dość wyraźne objawy. Pojawiają się one z reguły od 3 do 8 dni od zakażenia. Należą do nich przede wszystkim:
wymioty
ostra biegunka
zawroty głowy
osłabienie
gorączka
bóle mięśni
Niekiedy dochodzą do tego niestety powikłania po przebytym zakażeniu. Długoterminowe skutki, które mogą się pojawić po zatruciu pałeczkami okrężnicy to:
Stany zapalne pęcherza
U kobiet w ciąży: niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dziecka stany zapalne w drogach rodnych
U noworodków; zapalenie opon mózgowych (czasami) lub sepsa (czasami)
W zależności od organizmu, zakażenie może mieć różny przebieg. Na szczęście w większości przypadków ma ono charakter łagodny i ustępuje w przeciągu tygodnia. Należy się jednak zgłosić się do lekarza, który zaordynuje odpowiednie leczenie, zwłaszcza gdy chcemy uniknąć powikłań w przyszłości.
Jak pozbyć się bakterii coli z wody?
Pojawia się sporo sprzecznych głosów na temat skuteczności poszczególnych metod filtracji. Jednym z często polecanych, jak i negowanych rozwiązań jest lampa UV-C. Inne polecane filtry to filtrodwróconej osmozy i filtr węglowy. Tymczasem jest również jedno prostsze rozwiązanie – gotowanie wody.
Czy gotowanie wody zabija bakterie E. coli?
Bakterie E. coli zaliczane są do grupy bakteriienterokrwotocznych. Wytwarzają toksynę, dla której idealną pożywkę stanowi temp. od 7 do 50 st. C. W tym szerokim przedziale temperatur mieści się też temperatura ludzkiego ciała. Stąd może ona szybko się rozwijać i stanowić zagrożenie dla naszego zdrowia.
Z drugiej strony temperatura powyżej 60 (w niektórych źródłach powyżej 70 °C) stanowi wystarczające warunki do zabicia bakterii. Poleca się utrzymać wodę w takiej temperaturze co najmniej kilka minut lub przez przynamniej minutę doprowadzić wodę do wrzenia (temperatura 100 °C, np. podczas gotowania wody w garnku).
Odwrócona osmoza
Wyjęty filtr odwróconej osmozy na szafce. Źródło: Canva.com
Wielkość porów membrany filtracyjnej w filtrze odwróconej osmozy nie przekracza 0,001 mikrona. Tymczasem bakteria Escherichii coli posiada średnicę od 0,5 do 2 mikronów. Odwrócona osmoza stanowi więc jedną z najbardziej efektywnych metod filtracji bakterii.
Filtry węglowe
Włókna węgla aktywnego pokrywające ten filtr cechują duże zdolności adsorbcyjne (przyleganie zanieczyszczeń do powierzchni filtra). Filtry tego typu przyciągają więc bakterie do swojej powierzchni, wyciągając je z przepływającej wody.
Ze względu na duży rozmiar porów, nie są w stanie jednak skutecznie filtrować wszystkich szczepów bakterii. Należy do nich właśnie m.in. opisywana Escherichia coli.
Lampa UV
Diody UV-C umieszczone w zbiornikach lub dystrybutorach wody to jedno z najbardziej ekonomicznych i wygodnych w obsłudze rozwiązań. Promieniowanie ultrafioletowe pozwala zniszczyć DNA każdego drobnoustroju.
Aby jednak neutralizacja przebiegła skutecznie, potrzebne jest odpowiednio duże natężenie promieniowania. Dlatego też większość nablatowych, jaki podblatowych filtrów do wody posiadających lampę UV, posiada również inne rodzaje filtrów.
Źródła:
1. Autor nieznany. Chunkerowaterplant.com. Blog. 3.09.2024, www.chunkerowaterplant.com. Dostęp do strony internetowej: 27.10.2025
2. Bluonics Educations. “How to Eliminate E coli with Water Filters.” Bluonics – Educational Blogs, 15 June 2023, www.bluonics.com/. Dostęp do strony internetowej: 27.10.2025.
3. Groh, C. D., MacPherson, D. W., Groves. D. J., “Effect of Heat on the Sterilization of Artificially Contaminated Water.” Journal of Travel Medicine, vol. 3, no. 1, 1996, pp. 11-13. doi:10.1111/j.1708-8305.1996.tb00689.x. www.pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/9815415/. Dostęp do strony internetowej: 27.10.2025